Charty afgańskie budzą respekt ze względu na swój majestatyczny wygląd. Z pozoru są to psy zdystansowane i nieufne, ale przy bliższym poznaniu stają się otwarte i domagają się dużej ilości uwagi i czułości.
Chart afgański – wygląd i opis rasy
- Rozmiar: do 74 cm
- Sierść: długa
- Długość życia: 10-15 lat
- Waga: do 30 kg
Chart afgański – wzorzec rasy
Charty afgańskie to jedne z bardziej charakterystycznych ras psów. Nie można oderwać od nich wzorku z uwagi na ich majestatyczny i orientalny wygląd. Posiadają obfitą okrywę włosową, która miała chronić je przed klimatem górzystych terenów Afganistanu. Według klasyfikacji FCI przynależą one do grupy chartów długowłosych i półdługowłosych. Typowy wygląd charta afgańskiego to:
- Długa i niezbyt wąska czaszka z długim kosmykiem włosów na wierzchołku
- Wydatny guz potyliczny
- Niewielki stop
- Nos najlepiej koloru czarnego, kolor wątrobiany dopuszczalny jedynie u jasno ubarwionych osobników
- Długa kufa z silną szczęką
- Oczy niemal trójkątne, osadzone nieco skośnie – wewnętrzny kącik osadzony nieco niżej niż zewnętrzny. Najlepiej koloru ciemnego, ale złoty nie jest wadą.
- Uszy osadzone nisko i daleko z tyłu czaszki, porośnięte długim, jedwabistym włosem.
- Mocna, długa szyja
- Dobrze umięśniony grzbiet, prosty i średniej długości, opada lekko ku nasadzie ogona
- Proste, szerokie lędźwie
- Wydatne guzy biodrowe, szeroko rozstawione
- Głęboka klatka piersiowa
- Niezbyt krótki, nisko osadzony ogon tworzący pierścień na końcu, pokryty niezbyt obfitym włosiem
- Długa, dobrze umięśniona łopatka
- Silne i duże przednie łapy obrośnięte długim i gęstym włosiem
- Dobrze ukątowany staw kolanowy
- Tylne łapy długie, ale nie tak szerokie jak przednie
Charty afgańskie charakteryzują się długim i jedwabiście gładkim włosem, który układa się w specyficzny sposób. Na kończynach, bokach i żebrach jest obfity i bardzo delikatny. U dorosłych psów od łopatek po lędźwie tworzy tak zwane siodło – w tymi miejscu włos jest krótki i przylegający. Na głowie od czoła ku tyłowi tworzy wyraźny kosmyk, który może być wiązany w kucyk. Na części twarzowej włos jest krótki. Uszy i kończyny porośnięte są znaczną ilością włosia, ale na śródręczu włos może być krótki. Jeśli planujesz, aby twój chart brał udział w wystawach, musisz wystrzegać się wszelkich prób strzyżenia lub trymowania włosa. Jakiekolwiek ślady wskazujące na ten zabieg mogą być karane. Do udziału w konkursach dopuszczane są psy o każdym wariancie umaszczenia, z wyjątkiem łaciatego.
Chart afgański – charakter
Elegancki wygląd charta afgańskiego zazwyczaj idzie w parze ze szlachetnym charakterem. Są to psy cechujące się dużą niezależnością, przez co nie zawsze mogą łatwo poddawać się tresurze. Afgany przy pierwszym spotkaniu są nieufne i z dystansem podchodzą do obcych osób. Przy dłuższym poznaniu otwierają się i stają się niezwykle przyjacielskie i wierne. Dobrze tolerują towarzystwo dzieci i innych zwierząt, należy jednak zawsze kontrolować ich zabawę, ponieważ chart afgański ze względu na swoje duże rozmiary może niechcący wyrządzić krzywdę mniejszym od siebie stworzeniom. Charty potrzebują bardzo dużej ilości ruchu, dlatego najlepiej gdyby mieszkały na dużym ogrodzonym terenie, na którym mogłyby się wybiegać. Nie znoszą nudy, a pozostawione samopas mają skłonność do ucieczek. Dlatego też należy zadbać o zapewnienie im dużej ilości aktywności fizycznej w ciągu dnia oraz okazywać im zainteresowanie w postaci treningów czy wspólnej zabawy.
Chart afgański – długość życia
Charty afgańskie mogą żyć nawet do 15 lat. Na czas, który spędzicie razem wpływ ma już wybór hodowli, z której planujesz zakup szczenięcia. Hodowle zrzeszone w FCI lub ZKWP dbają o przekazywanie psom jak najlepszych genów poprzez odpowiednią selekcję reproduktorów. Dzięki temu istnieje ogromne prawdopodobieństwo, że twój pies nie zostanie obarczony żadnymi wadami genetycznymi mogącymi wpłynąć na długość i komfort jego życia. Poprzez odpowiednie żywienie i aktywność fizyczną zadbasz o właściwą kondycję twojego charta afgańskiego, która jest niezwykle ważna dla jego zdrowia. Pies powinien być także pod stałą opieką lekarza weterynarii, który ustali odpowiedni plan szczepień i odrobaczania, który zabezpieczy afgana przed zachorowaniem na groźne choroby zakaźne i pasożyty wewnętrzne. Właściciel powinien zadbać także o całoroczne zabezpieczenie swojego psa przeciwko pasożytom zewnętrznym jak pchły i kleszcze, które mogą przenosić groźne dla jego życia choroby, jak chociażby potencjalnie śmiertelna babeszjoza. Wskazane jest także coroczne wykonywania badania krwi, USG oraz echo serca. Dzięki takiej profilaktyce twój chart afgański ma największe szanse na długie i szczęśliwe życie.
Chart afgański – zdrowie
Charty afgańskie cechują się nadwrażliwością na niektóre środki znieczulenia ogólnego podawane dożylnie. Dzieje się tak ze względy na ich dużą powierzchnię ciała oraz szczupłą budowę z małą ilością tkanki tłuszczowej. Leki nie są dostateczne szybko metabolizowane przez wątrobę, przez co charty afgańskie mogą dłużej wybudzać się ze znieczulenia.
Choroby dziedziczne, którymi obarczone mogą być charty afgańskie:
- Dysplazja stawów łokciowych i biodrowych – wielogenowa wada dziedziczna prowadząca do zapalenia, a w konsekwencji zwyrodnienia stawów. Objawia się bólem i kulawizną. Szacuje się, że ponad 6% chartów może cierpieć na jedno lub oba schorzenia.
- Zwichnięcie rzepki – wielogenowa wada dziedziczna powodująca wiotkość więzadeł rzepki, co prowadzi do jej zwichnięcia, zwyrodnienia i kulawizny.
- Mielopatia chartów afgańskich – rzadka choroba dziedziczna prowadząca do zwyrodnienia rdzenia kręgowego. Rozwija się u zwierząt w wieku 3-13 miesięcy i objawia się niedowładem kończyn.
- Niedoczynność tarczycy – ponad 7% chartów afgańskich posiada przeciwciała skierowane przeciwko swojej tarczycy. Szacuje się, że prawdopodobieństwo wystąpienia choroby u chartów afgańskich jest prawie 2-krotnie wyższe niż u innych ras.
- Przetrwała błona źreniczna – wada wrodzona oka, która powodować może zaburzenia widzenia. Jej zdiagnozowanie jest podstawą do wykluczenia psa z hodowli.
- Zaćma – u niektórych chartów rozwinąć może się tak zwana młodzieńcza zaćma, która typowa jest dla psów w wieku od 4 miesięcy do 2 lat.
Proces hodowlany dąży do wyeliminowania wad genetycznych przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Jest to jednak proces bardzo uciążliwy i czasochłonny, dlatego wciąż zdarzają się przypadki wyżej wymienionych chorób nawet u psów z czołowych hodowli. Należy mieć na uwadze, że chart afgański zachorować może także na wiele innych, niewymienionych powyżej, chorób. Dlatego też każdy niepokojący objaw, jak np. posmutnienie czy niechęć do jedzenia, powinien zostać omówiony z lekarzem weterynarii.
Chart afgański – pielęgnacja
Pielęgnacja długiego włosia charta afgańskiego jest dość wymagająca. Aby włos nie plątał się i był jedwabiście gładki i błyszczący należy szczotkować go codziennie i zadbać o regularne kąpiele. Do wyczesywania należy używać specjalnej szczotki z miękkim włosiem, która nie będzie podrażniała delikatnej skóry zwierzęcia. Mimo długiej okrywy włosowej charty afgańskie linieją nieznacznie.
Regularnie należy kontrolować pazury, które zazwyczaj ścierają się same podczas spacerów. Czasami jednak mogą urosnąć zbyt długie, co powodować będzie dyskomfort w poruszaniu się psa. Do skrócenia pazurów należy użyć specjalnych cążek dla psów.
Dwa razy w tygodniu należy szczotkować zęby charta afgańskiego. Po każdym posiłku odkłada się na nich warstwa bakterii, które powodują powstawanie kamienia nazębnego i bolesnych stanów zapalnych jamy ustnej. Regularna profilaktyka w postaci szczotkowania zębów specjalną szczoteczką i pastą usuwa gromadzącą się płytkę bakteryjną. Dzięki temu zabiegowi zęby będą zdrowe, a z pyska nie będzie wydobywał się nieprzyjemny zapach.
Chart afgański – żywienie
Prawidłowe żywienie każdego psa opiera się na podstawowej zasadzie – karma powinna być zbilansowana i dostarczać psu wszystkich niezbędnych wartości odżywczych. W tym celu można stosować karmę komercyjną dobrej jakości o znanym składzie lub przygotowywać psu jedzenie we własnym zakresie. Gotowanie posiłków w domu na własną rękę jest o tyle trudne, że musimy sami ułożyć dietę o odpowiedniej zawartości energii i składników odżywczych. Wymaga to dużej wiedzy na temat żywienia psów, co dla początkującego właściciela może okazać się dużym problemem. Można wtedy skorzystać z pomocy psiego dietetyka, który pomoże w ułożeniu odpowiedniej diety dla twojego charta. Należy także pamiętać, że kaloryczność posiłków powinna zostać dopasowana do aktywności fizycznej twojego psa – psy bardziej aktywne będą potrzebować większej ilości energii.
Ze względu na skłonność chartów afgańskich do dysplazji stawów wskazane jest dodawanie do ich posiłków specjalnych preparatów wapniowo-witaminowych i chondroprotekcyjnych, które będą pozytywnie wpływały na funkcjonowanie stawów zwierzęcia.
Chart afgański – szkolenie i wychowanie
Charty afgańskie ze względu na swoją niezależność mogą czasami sprawiać problemy i nie wykonywać poleceń właściciela. Z tego względu jak najwcześniej należy zacząć trening posłuszeństwa oparty przede wszystkim na pozytywnym wzmocnieniu. Psy tej rasy są dość wrażliwe i na pewno bardziej docenią nagrodę w postaci smakołyka za dobrze wykonane zadanie niż krzyk i niezadowolenie właściciela w gorszych momentach treningu. Szkolenie przyniesie efekty tylko wtedy, gdy prowadzone będzie regularnie i konsekwentnie, a właściciel zadba o jego urozmaicenie.
Chart afgański – szczeniaki i hodowla
Szczenię charta afgańskiego wymaga szczególnej opieki. Po adopcji należy wybrać się z psem do lekarza weterynarii, który ułoży plan szczepień i zaplanuje odrobaczenia, które zabezpieczą szczenię przed bardzo groźnymi chorobami zakaźnymi, jak np. parwowiroza. Do czasu ukończenia pełnego cyklu szczepień niewskazane są kontakty z innymi psami. Szczenię charta afgańskiego na pierwszy rzut oka różni się od dorosłego osobnika. Posiada krótką i puchatą sierść, która w wieku około 1 roku ulegnie wymianie.
Chart afgański – cena
Cena zakupu szczenięcia charta afgańskiego z hodowli zrzeszonej w FCI wynosi od 2,5 do 4 tysięcy złotych. Kwota ta zależy od potencjału hodowlanego szczenięcia oraz od prestiżu danej hodowli. Szczenię powinno posiadać metrykę urodzenia oraz książeczkę zdrowia potwierdzającą przebycie pierwszych szczepień i odrobaczenia. Kupując psa z pseudohodowli można liczyć na niższą cenę, ale niestety istnieje ryzyko, że szczenię może być obciążone groźnymi wadami genetycznymi. Zdarza się też, że warunku utrzymania psów w pseudohodowli są tak złe, że szczenię trafiając do nowego domu jest zarobaczone i nie przebyło jeszcze żadnych szczepień, co prowadzić może do poważnych konsekwencji zdrowotnych.
Chart afgański – historia rasy, ciekawostki
- Pierwszy raz charty pojawiły się w kulturze na indyjskich dziełach sztuki z początku XIX wieku. Rasa, jak sama nazwa wskazuje, wywodzi się z Afganistanu, gdzie pierwotnie użytkowane były jako psy stróżujące, tropiące oraz pasterskie. Nieprzyjazny klimat wysokogórski ukształtował wygląd charta afgańskiego, który znamy do dziś.
- Dzięki swojej sile, szybkości i zwinności charty afgańskie wykorzystywane były do polowań z końmi. Ich ofiarami padały nawet zwierzęta takie jak antylopy czy lamparty.
Chart afgański – dla kogo?
Chart afgański to pies, który najlepiej będzie czuł się w domu z dużym ogrodzonym terenem. Właściciel powinien zadbać o zapewnienie chartowi codziennej dawki aktywności fizycznej poza domem oraz musi pamiętać, że afgany wymagają poświęcenia dość dużej ilości czasu na pielęgnację ich wymagającej sierści. Jeśli nie straszne ci codzienne szczotkowanie psa, a długie spacery to twój konik – chart afgański będzie idealnym psem dla twojej rodziny.
